Witajcie! W transporcie na terenie Europy nadawca, przewoźnik i odbiorca podlegają postanowieniom konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów. Jej najważniejszym elementem jest list przewozowy, o którym chciałbym opowiedzieć w dzisiejszym odcinku. Jeśli nie wiecie, jak powinna wyglądać prawidłowo wypełniona CMR-ka, to zapraszam na CplusE, jedziemy z tematem!
Informacje ogólne
Dokument CMR jest dodatkowym dowodem zawarcia umowy przewozu. Najczęściej składa się z 4 albo 5 kartek w różnych kolorach, które są – tak jak tutaj – spięte i wydrukowane na papierze samokopiującym. Dzięki temu można go wypełnić tylko raz i mamy dokładne kopie na pozostałych egzemplarzach.
Czerwona kartka jest dla nadawcy. Niebieska, dla odbiorcy. Zielona, dla przewoźnika. A czarna przeznaczona jest do celów administracyjnych. Czasem do dyspozycji mamy jeszcze piątą, wydrukowaną w kolorze szarym albo czarnym, którą można np. wysłać do firmy, żeby przyspieszyć rozliczenie usługi transportowej.
List przewozowy spełnia kilka funkcji, z których warto sobie zdawać sprawę. Przede wszystkim jest – jak już wspominałem – dowodem zawarcia umowy przewozu. Potwierdza też np. przejęcie towaru przez przewoźnika, jego ilość i rodzaj opakowań.
Druga funkcja to m.in. określenie kto może swobodnie rozporządzać przesyłanym towarem. Na początku tym prawem dysponuje nadawca. Odbiorca nabiera je po otrzymaniu przesyłki wraz z drugim, niebieskim egzemplarzem dokumentu CMR. Wtedy też wygasa prawo nadawcy. To tak w skrócie.
Dokument CMR ma również zawierać konieczne do przewozu instrukcje dotyczące przykładowo sposobu w jaki ma być dokonany transport. No i jeszcze jest informacją dla odbiorcy, co daje mu możliwość kontroli prawidłowości wykonania umowy przewozu.
Obowiązki przewoźnika (kierowcy)
Wypełnienie listu przewozowego należy do obowiązków nadawcy, bo to na nim ciąży odpowiedzialność za ewentualne koszty lub szkody, które mogłyby wyniknąć z błędnych informacji w nim zawartych.
Jednak czasem zdarza się, że nadawca zleca wypełnienie dokumentu przewoźnikowi, a w imieniu tego drugiego papiery wypisuje kierowca.
W artykule ósmym omawianej dzisiaj konwencji wymienione są obowiązki jakie spoczywają na przewoźniku w kontekście poprawności listu CMR. Przede wszystkim należy ten dokument zweryfikować.
Trzeba sprawdzić np., czy zgadza się ilość sztuk towaru oraz sposób ich zapakowania. Ważny jest również stan, w jakim przejmujemy przesyłkę. Jeśli zauważymy jakiekolwiek nieprawidłowości albo niezgodności, to mamy prawo wpisać je w odpowiedniej rubryce dokumentu CMR, ale o tym za chwilę.
Uzupełnianie dokumentu CMR
Dobra, zabieramy się za uzupełnianie listu przewozowego. Kierowcę – jako przedstawiciela przewoźnika – powinny interesować głównie pola pogrubione, bo to je zazwyczaj musi uzupełnić. Ale – jak już wspomniałem – czasem bywa tak, że trzeba wpisać też kilka innych informacji, dlatego postanowiłem przejrzeć po kolei wszystkie pola.
1. Nazwa nadawcy nie wymaga wyjaśnień. Uzupełniamy ją dokładnym adresem oraz krajem.
2. To samo w przypadku nazwy odbiorcy.
3. Rubryka „miejsce przeznaczenia” jest potrzebna, gdy towar musimy zawieźć pod inny adres niż ten, pod którym funkcjonuje odbiorca. Ważne, żeby to było określone dokładnie, bo tylko wtedy mamy pewność dostarczenia towaru we właściwe miejsce.
4. W rubryce czwartej mają być: miejsce i data załadowania. To jest ważne, kiedy przykładowo towar odbierany jest z magazynu i np. jedno z opakowań jest zniszczone. Wtedy odbiorca wie, do kogo może sobie rościć pretensje.
5. W piątej rubryce nadawca wpisuje informacje o istotnych dokumentach, które otrzymaliśmy razem z towarem. Mogą to być np. faktura albo specyfikacja ładunku tzw. delivery note. Dostarczenie kierowcy wszelkich dokumentów i udzielenie wyjaśnień należą do obowiązków nadawcy.
6. Kolejna rubryka zawiera punkty od 6 do 9. Mają być tu opisane mają być po kolei cechy i numery przesyłki.
7. Ilość sztuk.
8. Sposób pakowania.
9. No i rodzaj towaru, czyli jego powszechnie używaną nazwę. A tu pod spodem możemy wpisać informacje dodatkowe związane z transportem ADR. Więcej na ten temat znajdziecie w serii o przewozie materiałów niebezpiecznych, do której odnośnik macie w prawym górnym rogu.
10. W rubryce dziesiątej jest miejsce na numer statystyczny.
11. Obok znajduje się waga brutto.
12. A pod dwunastką objętość w metrach sześciennych.
13. Tutaj są opisane instrukcje, jakie ma wam do przekazania nadawca. Mogą to być na przykład informacje dotyczące zakazu przeładunku albo obowiązku awizacji wydania przesyłki. A w przypadku chłodni temperatura w jakiej towar musi być przewożony.
14. To jest jedna z rubryk, której nigdy nie widziałem wypełnionej. Tutaj jest informacja o przewoźnym oraz o postanowieniach jego dotyczących.
15. Tak samo jest z rubryką piętnastą. Ta zapłata odnosi się właśnie do przewoźnego.
16. Teraz przechodzimy na prawą część dokumentu i lecimy od góry. Tutaj mamy pierwszą z pogrubionych, czyli istotnych dla kierowcy rubryk. To miejsce na nazwę firmy transportowej, w której pracujemy. Trzeba też wpisać numer rejestracyjny auta. Jak widzicie Omega Pilzno w swoich listach przewozowych te informacje ma już wydrukowane.
17. A jeśli pod szesnastką wpisana jest już jakaś inna niż wasza firma transportowa, to oznacza, że wy jesteście kolejnym przewoźnikiem i waszą nazwę trzeba wpisać pod siedemnastką. Tak może się zdarzyć, kiedy przykładowo odbieracie towar z promu, na który towar przywiózł inny przewoźnik.
18. To jest z kolei miejsce na wspomniane wcześniej uwagi i zastrzeżenia przewoźnika. Mogą dotyczyć np. czasu rozpoczęcia i zakończenia załadunku, tak jak tutaj. Ale możliwe jest również zwrócenie uwagi na uszkodzenie towaru albo opisanie faktu, że z jakichś tam niezależnych od was powodów nie mieliście możliwości sprawdzenia stanu przesyłek.
Chodzi o to, że wy się pod tym listem podpisujecie i jeśli potwierdzicie coś, czego w istocie nie ma, to ewentualne kłopoty mogą spaść właśnie na was. Oczywiście zanim cokolwiek tu wpiszemy dobrze jest porozmawiać z kimś na miejscu tam, gdzie odbieramy towar. Jeśli na przykład coś będzie źle zabezpieczone lub opakowane warto to zgłosić i poprosić, żeby poprawili. Dopiero jeśli odmówią wpisujemy to w liście przewozowym i żądamy ich podpisu.
19. Wracamy do listu przewozowego. Pod dziewiętnastką są postanowienia specjalne. Tutaj może być wpisana kwota odpowiedzialności przewoźnika za towar np. w przypadku zaginięcia, uszkodzenia albo opóźnienia dostawy. Jeśli w tej rubryce jest cokolwiek wpisane, a nie byliście o tym uprzedzeni warto skonsultować się z waszym spedytorem.
20. Ta rubryka związana jest z 14 i 15. Niezwykle rzadko wypełniane są te rubryki dotyczące przewoźnego, więc niewiele też jest o nich do powiedzenia.
21. Tutaj ma być wpisana data wystawienia dokumentu CMR.
22. Pod dwudziestką dwójką ma być podpis i stempel nadawcy.
23. Dalej podpis i stempel przewoźnika, czyli w praktyce wasz. Tutaj stempel już jest, wystarczy podpisać, ale pamiętajcie, że robicie to dopiero po sprawdzeniu towaru i opisaniu ewentualnych uwag.
24. Na koniec, kiedy dowieziemy towar do miejsca docelowego odbiorca podpisuje i przybija potwierdzenie otrzymania przesyłki właśnie w tym miejscu.
Pamiętać należy, że sam stempel to najczęściej za mało i należy wymagać również podpisu. Oczywiście różnie bywa, ale pewność, że wszystko jest ok będziemy mieli, kiedy w tych rubrykach będą odpowiednie podpisy i stemple.
Podsumowanie
Tak to wygląda w dużym skrócie. Komentarze są do waszej dyspozycji. Zapraszam też do zapoznania się z wcześniejszymi filmami publikowanymi na kanale. Klikajcie, jeśli was coś zainteresuje. Na dzisiaj tyle, życzę szerokości z CplusE, do zobaczenia.