Witajcie! Przed wami kolejny odcinek merytorycznego Q&A, w którym odpowiadamy na wasze pytania zadane w komentarzach. Na wstępie dziękuję wam, widzom, za zaangażowanie, bo bez tego ta seria nie miałaby racji bytu. Dlatego wszystkich zainteresowanych różnymi kwestiami związanymi z transportem, działaniem pojazdów ciężarowych i pracą kierowcy zawodowego, zachęcamy do aktywności w sekcji komentarzy.
Zapraszam na CplusE. Jedziemy z tematem.
Pytanie 1 – Będę pracował przy przewozie mleka od rolników. Co z moim czasem pracy?
Czas pracy obowiązuje równo wszystkich kierowców, ale – jak to w życiu bywa – są od tej reguły pewne wyjątki i jest ich całkiem sporo. Rozporządzenie 561/2006 wymienia długą listę sytuacji, w których reguły odnoszące się do czasu pracy nie mają zastosowania. Mówi o tym artykuł 13.
Czytamy tu, że państwo członkowskie może wprowadzić wyjątki od przepisów o czasie pracy, które mają zastosowanie do różnych przewozów, wykonywanych w specyficznych warunkach. No i poniżej mamy te warunki opisane. A wśród nich znajduje się zapis o pojazdach używanych do odbioru mleka z gospodarstw rolnych lub do odwożenia do nich pojemników na mleko albo produktów mlecznych przeznaczonych na pasze zwierzęce.
W Polsce skorzystano z możliwości wprowadzenia wszystkich tych wyjątków, z transportem mleka włącznie. Oznacza to, że kierowca pracujący przy odbieraniu mleka z gospodarstw, nie ma obowiązku przestrzegania artykułów od 5 do 9 rozporządzenia 561/2004 – a te przepisy dotyczą, rzecz jasna, czasu pracy, odpoczynku itd.
Odpowiadając więc na pytanie widza, jeśli transportujesz mleko z gospodarstw, nie masz obowiązku rejestrowania czasu pracy na karcie czy wykresówce. Konieczność rejestracji jest wyłączona. Ponadto żaden inspektor nie ma uprawnień, by sprawdzać zapisy na twojej karcie czy wykresówce, oczywiście o ile okażesz właściwe dokumenty, udowadniające, że wykonujesz transport podlegający wyłączeniu.
Ale trzeba pamiętać, że wyłączenie dotyczy tylko rejestracji okresów aktywności na karcie lub wykresówce. Natomiast inaczej to wygląda, jeśli chodzi o ewidencjonowanie czasu pracy. To już trzeba robić, ale nie ma obowiązku, by używać do tego tachografów. Twój pracodawca może taką ewidencję prowadzić np. w formie papierowej.
Zdarza się jednak, i to dość często, że firmy robią taką ewidencję z wykorzystaniem karty kierowcy, bo forma prowadzenia ewidencji jest dowolna. Wtedy zapisy z karty wykorzystywane są tylko, by przedsiębiorstwo miało rozeznanie, ile pracowaliście. Natomiast te zapisy nie mogą podlegać kontroli ITD. Pamiętajcie też, że pracę kierowcy regulują również inne ustawy, nie tylko rozporządzenie 561/2006.
Pytanie 2 – Mój tachograf po zatrzymaniu przestawia się z jazdy na łóżko. Jak to zmienić?
Tachografy automatycznie dobierają czynności do tego, w jakiej sytuacji znajduje się ciężarówka. Ma to m.in. ułatwiać pracę kierowców, żeby nie musieli stale przełączać trybów tachografu, ale też chodzi o to, żeby urządzenie rejestrowało rzeczywistą aktywność. Działanie tego automatycznego selektora zależy od producenta i wersji tacho.
Najczęściej działa to tak, że jeśli ruszycie pojazd, to tachograf automatycznie przełącza się na jazdę, a gdy go zatrzymacie, to np. po 2 minutach postoju ustawienie zmienia się na pracę inną. Po ponownym ruszeniu tachograf przełącza się automatycznie na jazdę.
Tak powinno to być skonfigurowane fabrycznie i nie da się tego zmienić z poziomu ustawień tachografu.
To, że tachograf widza przestawia się po zatrzymaniu automatycznie na pauzę było najprawdopodobniej skonfigurowane w jakimś serwisie tacho i służyć miało ułatwieniu korzystania z reguły jednej minuty. Temat reguły jednej minuty poruszaliśmy już dawno temu, więc możecie się zapoznać z naszym starym filmem w szczegółach wyjaśniającym o co w tym chodzi.
Teraz powiem tylko, że widz najprawdopodobniej nie może samodzielnie zmienić tego ustawienia tachografu. Musi udać się do serwisu tacho i dopiero tam będą mogli to przestawić. Ale powiem wam jeszcze o czymś innym. Tachografy również automatycznie przestawiają tryby po włączeniu i wyłączeniu zapłonu.
Bardzo często skonfigurowane to jest tak, że gdy wyłączamy zapłon, to tacho automatycznie przestawia się na łóżko. I co? I trzeba zdawać sobie z tego sprawę, bo jeśli bezpośrednio po wyłączeniu silnika nie udajecie się na odpoczynek, to tacho powinien rejestrować pracę inną.
Jeśli wasz tachograf po wyłączeniu zapłonu przestawia się z automatu na łóżko, to musicie pamiętać, żeby przestawiać go na młotki, gdy np. wyłączyliście zapłon, by otworzyć plandekę. Oczywiście można tak ustawić urządzenie, by włączało młotki po wyłączeniu silnika, ale również trzeba to robić poprzez serwis. Menu tachografu nie daje nam takiej możliwości.
Pytanie 3 – Co się stanie, gdy w ciężarówce zaciągnie się hamulec ręczny podczas jazdy?
Stanie się dokładnie to, co stałoby się, gdybyś zaciągnął hamulec ręczny w osobówce. Koła zaczną hamować w sposób niekontrolowany, co może doprowadzić do ich zablokowania i poślizgu. Dlatego hamowanie hamulcem ręcznym podczas jazdy ciężarówką może zostać zastosowane jedynie w sytuacji awaryjnej.
Tak przynajmniej jest w przypadku starszych ciężarówek, gdzie hamulec postojowy zaciąga się z użyciem dźwigni. Jeśli natomiast mowa o nowszych ciężarówkach, gdzie zastosowano automatyczne układy hamowania i automatyczny hamulec postojowy, to działać to może nieco inaczej.
W nowych ciągnikach siodłowych Volvo na przykład są automatyczne hamulce postojowe, które można zastosować w awaryjnej sytuacji podczas jazdy poprzez pociągnięcie dźwigni. No ale producent również zastrzega, by stosować tę opcję jedynie w sytuacji awaryjnej, gdy hamulec zasadniczy pojazdu ciężarowego nie działa w prawidłowy sposób.
Różnica jest taka, że jak już przełączysz dźwignię hamulca w pojeździe starego typu, to on blokuje koła i tyle. Działa to zerojedynkowo. Natomiast w hamulcach postojowych sterowanych elektronicznie jest nieco inaczej. Przy prędkościach powyżej 7 km/h, żeby hamulec postojowy działał, trzeba trzymać dźwignię – tak jest np. w Volvo. Jak ją puścimy, to hamulec się wyłączy i auto będzie jechało dalej.
Podsumowanie
Odpowiedź na pytanie o hamulec postojowy konkluduje nasz dzisiejszy merytoryczny Q&A. Z serią pytań i odpowiedzi wracamy już niebawem. Życzę szerokości z CplusE. Do zobaczenia.