Witajcie! Na naszym kanale omówiliśmy już wiele różnych systemów poboru opłat drogowych. Mamy na koncie też odcinek o jednym multiboxie, który obsługuje kilka różnych krajów jednocześnie.
Okazuje się, że ten temat was zainteresował, więc postanowiliśmy stworzyć kolejny film, tym razem o urządzeniu, które w ofercie ma Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce – czyli w skrócie ZMPD.
Zapraszam na CplusE, jedziemy z tematem!
ZMPD zgłosiło się do nas po obejrzeniu odcinka o systemie TELEPASS SAT. Wymieniliśmy w nim kilka różnych multiboxów, ale jak się okazało, nie wszystkie, bo pominęliśmy ZMPDbox, który jest w sumie godzien zainteresowania z wielu różnych względów, o których opowiem za chwilę.
Na początku jednak chciałbym przybliżyć czym zajmuje się Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych, bo może nie wszyscy wiedzą, co to za organizacja, a jest – trzeba przyznać – dość ważna w naszej branży.
ZMPD
Ostatnio ZMPD możecie kojarzyć z akcji „Tarcza NIE wystarcza” i różnych innych apeli do klasy politycznej, w których Zrzeszenie występuje w interesie polskich przewoźników dotkniętych pandemią koronawirusa. Tego typu akcje i apele, to jedna z odnóg społecznej działalności ZMPD, ale jest tylko małą częścią wszystkich aktywności, które ta organizacja podejmuje.
Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych jest największą tego typu organizacją w Polsce i pewnie też jedną z najstarszych, bo powstało w 1957 roku. Przyczyną powołania do życia ZMPD było podpisanie przez nasz kraj konwencji TIR, która jest systemem gwarancji celnych. Nie będę teraz rozwijał tego tematu, bo mamy o tym cały odcinek.
Powiem tylko, że system TIR wymagał i nadal wymaga sieci krajowych gwarantów, którzy biorą odpowiedzialność za wszystkie przewozy wykonywane na podstawie założeń konwencji. Takim gwarantem w Polsce jest właśnie ZMPD, wchodzące w skład IRU, czyli Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego. Zrzeszenie zajmuje się również wydawaniem karnetów TIR.
Obecnie ZMPD, poza wydawaniem karnetów i pełnieniem funkcji gwaranta w całym systemie TIR, działa w obszarze systemów poboru opłat drogowych w różnych krajach. A od niedawna oferuje własne interoperacyjne urządzenie, o którym dzisiaj powiemy.
Zasięg ZMPD Box-a
System bazuje na rozwiązaniu sygnowanym przez Toll4Europe (czyt. Toll For Europe), które zostało partnerem ZMPD na drodze do stworzenia tego multiboxa. System działa prawie w całej Europie. Do dyspozycji oddaje możliwość płacenia w Niemczech, Belgii, Francji, Austrii, Hiszpanii i Portugalii oraz Tunele: Liefkenshoek, Warnow tunel, Herrentunnel. Już niebawem, bo w drugiej połowie czerwca ZMPD będzie można płacić również w Bułgarii. Naliczyłem 7 krajów, ale plany rozwojowe są ambitniejsze.
Po Bułgarii pod skrzydła systemu oferowanego przez ZMPD wejdą również Węgry oraz Włochy, które już teraz byłyby ujęte, ale niestety przez pandemię opóźniły się testy. W planach jest jeszcze dodanie naszego pięknego kraju do listy państw obsługiwanych przez ZMPD Box-a, ale jak na razie nie jest to możliwe.
I korzystając z tego, że mogliśmy pogadać bezpośrednio z współtwórcami systemu, zapytaliśmy, dlaczego z Polską jest taki problem, bo multiboxy z reguły oferują jedynie niewielki odcinek A4 w naszym kraju, pomijając resztę autostrad.
Okazuje się, że to przez trwający u nas od 2018 roku proces zmiany krajowego systemu poboru opłat drogowych. Najpierw był przetarg, który został unieważniony, potem było jeszcze sporo różnych perturbacji, które – nie wchodząc w szczegóły – doprowadziły do tego, że prace nadal trwają i trudno przewidzieć, ile jeszcze będzie się to ciągnęło.
Można mieć nadzieję, że prace zakończą się na początku przyszłego roku. Jeśli nowy system wejdzie w życie, to Polska najprawdopodobniej będzie musiała otworzyć się na innych operatorów, bo reguluje to prawo unijne, które powołało do życia Europejską Usługę Poboru Opłaty Elektronicznej. O co w tym chodzi?
Dyrektywa EETS
Europejska Usługa Opłaty Elektronicznej bazuje na przepisach unijnych i ma zapewniać możliwość płacenia za drogi na terenie Unii Europejskiej przy użyciu jednego urządzenia pokładowego, jednego konta użytkownika oraz na podstawie jednej umowy. Dotyczy to wszystkich państw członkowskich i w zasadzie już obowiązuje. Jednak u nas nie możemy z tego skorzystać.
Polska ma status gotowości do przyjęcia nowych urządzeń i oficjalnie operatorzy mogą się już zgłaszać, ale w praktyce jeszcze to nie działa. Trudno jest wyrokować, dlaczego. Przykład krajów zachodniej Europy, gdzie autostrady są głównie prywatne, pokazuje, że firmom bardziej zależy na swobodnym przepływie pojazdów, więc umożliwiają różnym operatorom implementacje swoich urządzeń z całym systemem poboru opłat, bo takie jest oczekiwanie klientów i tak działa rynek.
W Polsce autostrady w większości są państwowe, co nieco zmienia perspektywę. W każdym razie EETS również u nas będzie musiało wejść w życie i za jakiś czas takie skrzynki jak ZMPD Box będą oferowały automatyczne płacenie na wszystkich polskich autostradach.
Co wyróżnia ZMPD Box?
Cały system bazuje na mieszaninie technologii, która powoli staje się normą. Mamy tu zatem radiowy standard DSRC, do tego dochodzi obsługa GPS oraz danych z sieci komórkowej w standardzie GPRS. Ten technologiczny koktajl pozwala na współdziałanie w zasadzie ze wszystkimi systemami poboru opłat w Europie.
ZMPD Box oferuje wszystkie, opisane już na kanale, właściwości multiboxów, więc nie będę się nad nimi rozwodził. Opowiem za to o tym, co wyróżnia ten sprzęt i system, który tworzy Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych.
Ciekawym rozwiązaniem jest np. całodobowe wsparcie w przypadku awarii. Bardzo często kierowcy mają kłopot z ustawieniem podstawowych parametrów urządzenia. Przy jakichkolwiek problemach z działaniem urządzenia albo jego obsługą kierowca może zadzwonić na infolinię ZMPD Box, a oni pomagają rozwiązać problemy. To ma dwie zalety.
Pierwsza, kierowca może dzwonić, o której ma potrzebę, bo infolinie prowadzone są całodobowo. Druga, operator przejmuje część zadań pracowników przewoźnika, którzy są odpowiedzialni za systemy opłat drogowych, bo to do operatora kierowcy mogą dzwonić z pytaniem lub problemem. Pomoże nawet zrealizować alternatywny sposób wykupu opłaty za twoją trasę.
Co ciekawe istnieje możliwość odbioru urządzenia od ręki w kilkunastu punktach w Polsce. Zwykle na czytniki u innych operatorów trzeba czekać od kilku do kilkunastu dni, ponieważ są wysyłane z zagranicznych centrali.
Jest również dostępna usługa zmiany numeru rejestracyjnego na urządzeniu bez konieczności jego wymiany – wystarczy zadzwonić lub przesłać maila.
Do tego zespół ZMPD Box wspiera swoich klientów w odwoływaniu się od ew. mandatów, związanych z opłatami drogowymi. Działa to tak, że przewoźnik przekazuje skan mandatu, a operator przygotowuje wszystkie potrzebne dokumenty, które będą wspierały proces odwołania od kary. Nie każdy to oferuje.
System oddaje do użycia wygodny i czytelny portal fakturowy, który już niebawem będzie w całości po polsku, co znacznie ułatwi obsługę opłat drogowych. Na portalu można pobrać wszystkie szczegóły przejazdów oraz, rzecz jasna, same faktury co ułatwia odzyskanie podatku VAT z zagranicy. To co, teraz może kilka słów o samym urządzeniu?
Urządzenie ZMPD Box
Sama skrzyneczka jest bardzo standardowa. W pudełku znajdziemy dwie instrukcje. Mokrą ściereczkę do przetarcia miejsca na szybie, gdzie będziemy montowali urządzenie oraz sam ZMPD Box wraz z uchwytem.
Urządzenie ma wyświetlacz z podstawowymi informacjami, czujnik automatycznego dostosowania jasności ekranu, co nie jest w sumie często spotykane w tych sprzętach oraz krzyżak do sterowania, otoczony lampką, która sygnalizuje status.
Sam wyświetlacz jest czytelny. Mamy nazwę systemu poboru opłat, wagę pojazdu w tonach, liczbę osi, aktualny status zasilania – może być wbudowana bateria albo sieć 12/24V – wpinane na stałe lub do gniazda zapalniczki. Następnie mamy moc sygnału GPRS oraz GPS. Poniżej wyświetli się numer rejestracyjny pojazdu oraz klasa emisji spalin.
Urządzenie oferuje zmianę języka. Mamy kilka do wyboru, a najważniejsze, że jest język polski, ale także rosyjski, którego często nie ma w tego typu skrzynkach.
Co ciekawe menu było współtworzone przez ZMPD i zdaniem Zrzeszenia jest zrobione tak, by nie można było się w niczym pomylić. Dzięki temu sam sprzęt ma być bardziej intuicyjny w obsłudze, a kierowca ma nie mieć wątpliwości, co aktualnie ustawia.
Podsumowanie
Na koniec chciałem dodać, że system jest bardzo rozwojowy. Wkrótce będzie oferował np. możliwość śledzenia pojazdów w czasie rzeczywistym, co jest usługą rzadko spotykaną w ofercie innych operatorów elektronicznych systemów poboru opłat drogowych.
Dajcie znać, co sądzicie o ZMPD Box i podobnych multiboxach, których obecność w naszym kraju jest coraz bardziej wyczekiwana. Jeśli macie pomysł o jakim innym systemie poboru opłat powinniśmy zrobić odcinek, to piszcie w komentarzach.
Dzięki za dzisiaj, życzę szerokości z CplusE. Do zobaczenia.